Pomimo regularnego koszenia, czy podlewania może zdarzyć się, że trawnik nie wygląda tak dobrze, jak sobie życzymy. Najczęściej wynika to z zaniedbania dwóch ważnych czynności: wertykulacji i aeracji trawnika. Mają one na celu rozluźnić podłoże oraz pobudzić trawy do krzewienia się. Dzięki temu, trawnik prezentuje się pięknie. Jest odpowiednio zadbany.
Wertykulacja i aeracja trawnika
Wertykulacja i aeracja to zabiegi pielęgnacyjne dzięki jakim można będzie cieszyć się pięknym trawnikiem. Ich prawidłowe wykonanie polega na tym, że powinny być wykonane wzdłuż poziomych oraz pionowych linii. To sprawi, że cała darń zostanie dokładnie ponacinana i ponakłuwana. Po przeprowadzonej wertykulacji i aeracji należy oczyścić trawnik, wyrównać go i dosiać nową trawę. Pozwoli to na jej szybkie odbudowanie. Bardzo ważne jest także obfite podlewanie gleby. Właściciele trawników, którym zależy na pięknie zachowanym terenie przydomowym powinni regularnie wykonywać wertykulację i aerację. Wówczas nie muszą się przejmować o stan trawnika, a ich posesja będzie zawsze w doskonałym stanie. Należy jedynie dobrze dobrać narzędzia do poszczególnych czynności pielęgnujących.
Wertykulacja trawnika - kiedy?
Wertykulacja trawnika powinna być przeprowadzona wczesną wiosną, już po pierwszym koszeniu trawnika. Przyspieszy to regenerację trawnika po zimie. To zabieg polecany także przed dokonaniem dosiewu. Można też przeprowadzić wertykulację późną jesienią, jeśli do tej pory wytworzyłaby się warstwa filcu.
Pozostaje jeszcze pytanie: kiedy po raz pierwszy przeprowadzić wertykulację trawnika? Otóż wertykulacji nie wolno przeprowadzać w 1 roku od założenia trawnika, gdyż trawy są jeszcze zbyt słabo zakorzenione. Po raz pierwszy przeprowadzenie wertykulacji zaleca się w 2 lub 3 roku od wysiania trawy lub w 2 drugim roku od położenia trawnika z rolki.
Podczas wertykulacji trawa nie powinna być nacinana zbyt głęboko. Noże wertykulatora powinny pracować na głębokości 1-2 cm.
Wertykulacja trawnika po zimie wiosną
Pielęgnacją trawnika zajmujemy się wiosną, gdy miną już przymrozki. Jeśli udało nam się przyciąć trawę na jesieni to nie musimy jej kosić przed pierwszą wertykulacją, jeśli zaś nie udało się to najpierw kosimy nisko trawnik i grabimy opadłe liście, a dopiero potem zabieramy się za napowietrzania murawy. Wertykulację można wykonać grabiami o ostrych zębach lub ręcznym wertykulatorem poprzez mocne i gwałtowne grabienie.
Wertykulacja trawnika jesienią
O wertykulacji warto pamiętać również jesienią, a dokładniej – w połowie września. W ten sposób nie tylko skutecznie usuniecie z trawnika zalegający po lecie mech, ale i uchronicie trawę przed ekstremalnymi, zimowymi, warunkami atmosferycznymi. Efekty swojej zapobiegliwości zauważycie już podczas roztopów: trawnik będzie zauważalnie w lepszej kondycji niż w przypadku stosowania jednorazowych – sezonowych - zabiegów pielęgnacyjnych.
Wertykulacja trawnika latem
Wertykulację latem należy wykonywać ostrożnie. Jeśli zdecydujemy się to zrobić w sierpniu, trzeba wybrać odpowiedni dzień. Nie wolno wykonywać tego zabiegu podczas upałów, koniecznie trzeba też potem należycie nawodnić teren. W przeciwnym wypadku darń wyschnie i możemy zniszczyć trawnik
Do wykonania wertkulacji trawnika używa się specjalnych urządzeń zwanych wertykulatorami. Wertykulator ręczny (mechaniczny) to rodzaj grabi wyposażonych w bardzo wąskie, sztyletowate zęby, które wcinają się w glebę pod trawnikiem na głębokość kilku cm. Grabie takie mogą posiadać kółka, co ułatwia ich prowadzenie. Wertykulator ręczny sprawdza się bardzo dobrze na małych trawnikach do 100m² oraz trawnikach młodych, które nie powinny być wertykulowane zbyt silnie.
Właściciele średnich i większych trawników powinni wyposażyć się w wertykulatory elektryczne lub spalinowe, wyposażone w zestaw nożyc nacinających darń. Są to urządzenia wydajne, łatwe w użytkowaniu oraz skuteczne. Bardziej przyjazne dla środowiska są wertykulatory elektryczne. Ich eksploatacja jest tańsza. Wertykulatory spalinowe przydają się natomiast w przypadku dużych trawników. Mają dużą moc i dlatego łatwo nimi poruszać na większych powierzchniach. Wybierając odpowiedni wertykulator na pewno dobrze będzie sugerować się mocą silnika lub szerokością pracy mierzoną w centymetrach. Duże znaczenie ma także materiał z jakiego został wykonany korpus oraz noże. Wertykulatorów nie używa się często, w związku z tym warto zaopatrzyć się w sprzęt dobrej jakości. Lub skorzystać z usług firmy ogrodniczej.
Aeracja trawnika
Aeracja trawnika, czyli jego napowietrzanie, jest to natomiast głębokie (do 10 cm) nakłuwanie darni kolcami w celu rozluźnienia i napowietrzenia gleby. Pod wpływem aeracji korzenie trawy stają się silniejsze, a darń wyrównuje się. Zabieg ten znacznie przyspiesza regenerację trawnika po zimie, ale na intensywnie użytkowanych trawnikach, aerację warto powtórzyć jeszcze późnym latem albo nawet kilkakrotnie w ciągu sezonu.
W porównaniu do wertykulacji, aeracja trawnika to zabieg delikatniejszy, gdyż darń jedynie nakłuwany a nie nacinamy. Penetracja wgłąb gleby jest jednak większa, przez co lepiej docieramy do systemu korzeniowego trawy.
Podobnie jak w przypadku wertykulacji, aerację po raz pierwszy wykonuje się w drugim roku od założenia trawnika. Młode trawniki w 2-3 roku od założenia nakłuwa się płytko, stosując kolce o długości 3-4 cm. To wystarczy, gdyż trawy w tak młodym wieku jeszcze nie korzenią się głęboko. Starsze trawniki powinno się nakłuwać na głębokość 6-10 cm.
Na niewielkim trawniku aerację można wykonać nakłuwając darń widłami. W sklepach ogrodniczych można też nabyć specjalne nakładki na buty z kolcami na podeszwach.
Biorąc jednak pod uwagę, iż na 1 m² powinno się wykonać w darni nawet do 200 otworów, nie trudno sobie wyobrazić, iż wykonywanie tego zabiegu za pomocą wideł, czy nawet udeptywanie w butach z kolcami, jest strasznie pracochłonne. Dlatego warto zaopatrzyć się w urządzenie zwane aeratorem. Na małych trawnikach przydomowych oraz trawnikach młodych, które nie powinny być nakłuwane zbyt głęboko, doskonale sprawdzi się aerator ręczny. Urządzenie to jest lekkie, łatwe w przechowywaniu (posiada składany trzonek oraz wykręcane kolce) i dobrze się nim pracuje.
Co najpierw wertykulacja czy aeracja trawnika
Wertykulacja trawnika polega na płytkim pionowym nacinaniu darni. Usuwa to jej martwe resztki, wyglądem przypominające filc. Jest to ważne, ponieważ w starej darni rozwijają się grzyby i bakterie. Usunięcie martwej warstwy ułatwia przenikanie tlenu, światła, składników pokarmowych oraz wody do korzeni trawy. W rezultacie, wpływa to na skuteczniejsze nawożenie trawnika. Wertykulacja jest również pomocna w usuwaniu chwastów i mchu, utrudniających zaopatrzenie trawnika w substancje odżywcze.
Aeracja trawnika to jego napowietrzanie, czyli głębokie nakłuwanie darni kolcami mające na celu rozluźnienie gleby. Po wykonanej aeracji korzenie trawy stają się silniejsze, a darń wyrównuje się. Ma to duże znaczenie podczas regeneracji trawnika po zimie. Jeśli natomiast trawnik jest często użytkowany to zabieg ten warto wykonać również późnym latem lub nawet kilka razy w trakcie sezonu. Na małych trawnikach można wykonać aerację przy użyciu wideł lub specjalnych nakładek na buty z kolcami na podeszwach. Natomiast, w przypadku średnich oraz dużych trawników lepiej będzie zaopatrzyć się w aerator z własnym napędem – elektryczny lub spalinowy bądź w nowoczesne urządzenie dwufunkcyjne spełniające równocześnie rolę wertykulatora i aeratora.
Jak wzmocnić efekt aeracji trawnika?
Efekt aeracji trawnika możemy poprawić, wykonując po aeracji piaskowanie trawnika. Jest to zalecane, jeśli ziemia pod trawnikiem jest bardzo zbita, zwięzła, gliniasta. Piasek wypełni otwory wykonane podczas aeracji, zapobiegając ich zatykaniu przez zwięzłą ziemię. To zapewni korzeniom traw dostęp powietrza przez dłuższy czas, niż wykonanie samej aeracji, bez piaskowania. Dodatkowo trawnik można opryskać wykorzystując preparat określany jako aerator w płynie. Zawiera on kultury dobroczynnych mikroorganizmów, które natleniają glebę, poprawiają jej strukturę i rozkładają obumarłą materię organiczną. Taka aeracja biologiczna bardzo skutecznie wzmacnia to efekt aeracji mechanicznej.
